ปีที่เดินเที่ยว : 2024
ชวนเดินเที่ยวเล่นย่านเมืองเก่าอีกแห่งในกรุงเทพฯ “ย่านสามแพร่ง” ไม่ได้น่ากลัวแบบหนังสี่แพร่ง ห้าแพร่งแต่อย่างใด แต่เป็นย่านการค้าและอยู่อาศัยเก่าแก่ ที่ยังมีอาคารแบบสถาปัตยกรรมยุคดั้งเดิมให้ได้เห็น มีร้านค้าร้านอาหารให้ได้ไปซื้อไปชิม ทั้งสามแพร่งนั้นคือ แพร่งสรรพศาตร์ แพร่งนรา และแพร่งภูธร ที่อยู่บนถนนตะนาว บอกพิกัดง่ายๆคือใกล้ๆศาลเจ้าพ่อเสือ และวัดมหรรณพาราม
“แพร่ง” แปลว่าทางแยก ทั้งสามแพร่งในอดีตเคยเป็นทางแยกเข้าเขตวังที่ประทับของพระบรมวงศานุวงศ์ในสมัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔
‘แพร่งสรรพศาสตร์’ ในอดีตคือ ‘วังสรรพสาตรศุภกิจ’ ซึ่งเป็นที่ประทับของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทองแถมถวัลยวงศ์ กรมหลวงสรรพสาตรศุภกิจ
‘แพร่งนรา’ ในอดีตคือ ‘วังวรวรรณ’ แต่เดิมเป็นที่ประทับของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรวรรณากร กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ ซึ่งปัจจุบันเหลือเพียงพระตำหนักไม้เก่าหลังเล็ก ที่แต่เดิมเป็นที่ตั้งของโรงละครปรีดาลัย ต่อมาถูกปรับให้เป็นโรงเรียนตะละภัฏศึกษา
‘แพร่งภูธร’ ในอดีตคือ ‘วังสะพานช้างโรงสี’ ซึ่งเป็นที่ประทับของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทวีถวัลยลาภ กรมหมื่นภูธเรศธำรงศักดิ์ ต่อมาเมื่อกรมหมื่นภูธเรศฯได้สิ้นพระชนม์ลง พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงโปรดฯ ให้แบ่งพื้นที่ทำเป็นตึกแถว แต่ยังคงรักษาสถาปัตยกรรมอันเดิมไว้ แล้วพระราชทานชื่อถนนย่านนั้นว่า แพร่งภูธร ตามพระนามของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นภูธเรศธำรงศักดิ์ สองแนวตึกแถวเก่าที่เรียงรายระหว่างเข้าซอย เป็นความคลาสสิกที่หาชมได้ยากในปัจจุบันแหล่งข้อมูล : https://thecitizen.plus/node/25149 & museumthailand
เราเองพอจะเรียกได้ว่าเป็นเด็กวัดมหรรฯเหมือนกัน เพราะสมัยเด็กๆบ้านคุณยายอยู่ละแวกนี้ แต่เด็กมากก็เลยไม่ได้เดินเที่ยวเล่นมากนัก ก็มาเดินเที่ยวเอาตอนแก่ มาถึงแถวนี้แล้ว ต้องแวะเข้าไปไหว้พระในวัดมหรรณพาราม แล้วมาแวะไหว้ศาลเจ้าพ่อเสือกันหน่อย แล้วค่อยเดินไปเที่ยวแพร่ง ดูตึกเก่า ถ่ายรูปเล่น กับหาของกินอร่อยๆกัน
วัดมหรรณพาราม
ศาลเจ้าพ่อเสือ ที่ผู้คนเข้าไปกราบไหว้ขอพรกันแน่นทุกวัน
แพร่งสรรพศาสตร์
เดินตามถนนตะนาวมาจากศาลเจ้าพ่อเสือ จะเจอแยกแรกคือ แพร่งสรรพศาสตร์ มีสัญญลักษณ์เด่นชัดคือ ซุ้มประตูวังที่หลงเหลือมาหลังเกิดเหตุเพลิงไหม้วังสรรพศาสตร์ศุภกิจ เคยเห็นมาตั้งแต่เด็กๆ ตอนนี้ก็ยังคงเหมือนเดิม แต่ได้รับการดูแลปรับปรุงทาสีสวยงาม
ซุ้มประตูวัง ทางเข้าแพร่งสรรพศาสตร์
ผ่านซุ้มประตูวังเข้าไปเรื่อยๆจะเป็นอาคารสำนักงานบริษัทต่างๆ หลายบริษัทฯมีอายุมาหลายสิบปี เช่น อักษรเจริญทัศน์ แล้วยังมีร้านรับชุบทองที่ยังหลงเหลืออยู่อีก 2-3 ร้าน บางอาคาร ก็ปรับเปลี่ยนเป็นร้านคาเฟ่เก๋ๆ เป็น Hostel เล็กๆก็มี
เดินในแพร่งสรรพศาสตร์ต่อไปเรื่อยๆจะไปทะลุถนนอัษฎางษ์ บริเวณท้ายๆแพร่งจะเป็นร้านขายเครื่องดนตรีเก่าแก่ดั้งเดิม สมัยก่อนใครจะซื้อเครื่องดนตรีก็มาแถวนี้ ตอนนี้เหลืออยู่แค่ไม่กี่ร้านแล้ว
บ้านสวยๆในแพร่งสรรพศาสตร์
ถนนบูรณศาสตร์ ถนนเส้นกลางเชื่อมต่อแพร่งสรรพศาสตร์กับแพร่งนรา
แพร่งนรา
“แพร่งนรา” เป็นชื่อที่คนทั่วไปเรียกตามพระนามของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ ผู้เป็นเจ้าของวังเดิม ตึกแถวในย่านนี้อยู่ในเขตพื้นที่ทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ที่ให้ข้าราชบริพารอยู่อาศัยมาตั้งแต่สมัยร.๔ ต่อมาก็มีประชาชนเข้ามาอยู่อาศัยและทำการค้าเรื่อยมา เรือนแถว 2 ชั้น ประตูยังเป็นบานเฟี้ยมแบบดั้งเดิม ตอนนี้หน่วยงานเข้ามาปรับปรุงตัวตึกทาสีเหลืองอ่อนตัดกับสีเขียวของประตูบานเฟี้ยมและบานหน้าต่างเหมือนกันทั้งหมด สวยงามเป็นเอกลักษณ์
วังวรวรรณ (โรงเรียนตะละภัฏ) ในอดีตคือตำหนักที่ประทับของสมเด็จกรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์
เคยเปลี่ยนเป็น “โรงเรียนตะละภัฏศึกษา” และ โรงละครปรีดาลัย
แพร่งภูธร
เดินต่อมาที่แพร่งภูธร อดีตคือ‘วังสะพานช้างโรงสี’ ตอนหลังสร้างเรือนแถวล้อมพื้นที่เป็นรูปสี่เหลี่ยม แต่ละห้องเปิดเป็นร้านค้าขายข้าวของและอาหาร เป็นย่านการค้ามาแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน เป็นย่านที่มีร้านค้า ร้านอาหารอยู่เยอะ ทั้งร้านเก่าแก่ และร้านเปิดใหม่
ลักษณะเรือนแถวบริเวณแพร่งภูธรเหมือนกับในแพร่งนรา ทั้งหน้าตาและสีสรร
“สุขุมาลอนามัย” เปิดทำการเมื่อปี พ.ศ. 2471 โดยพระดำริของสมเด็จพระปิตุจฉาเจ้าสุขุมาลมารศรี เพื่อให้เป็นสถานีอนามัย
ปัจจุบันยังเปิดใช้งานเป็นที่รักษาพยาบาลของคนในชุมชน อยู่ตรงกลางของพื้นที่แพร่งภูธร
ทำความรู้จัก แพร่ง กับเรื่องราวในอดีต เดินดูตึกรามบ้านช่อง เดินดูวิถีชีวิตชุมชนแพร่งแล้ว ต้องหาของกินกันบ้าง มาแถวแพร่งแล้วมีอะไรให้ได้กินกันบ้าง บอกเลยว่าเยอะจริงๆ แต่บางร้านเปิดเช้า บางร้านเปิดบ่าย บางร้านเปิดกลางคืน บางร้านก็เก่าแก่หลายสิบปี บางร้านก็เพิ่งเปิดไม่นาน แต่เลือกเล่าเฉพาะร้านเด็ดๆดังๆก็แล้วกัน (ไปเดินมา 2-3 ครั้งยังได้กินไม่หมดนะ บอกเลย)
“ขนมเบื้อง ละเมียด”
ถนนตะนาว | เปิด-ปิด ทุกวัน 9:00-15:00 (หยุดวันอาทิตย์)
ร้านขนมเบื้องเก่าแก่ที่กินมาตั้งแต่เด็กๆ เป็นขนมเบื้องโบราณไม่ใช่ขนมเบื้องไส้ครีมขาวแบบสมัยนี้ แต่ไส้จะใช้น้ำตาลมะพร้าวเคี่ยว ไส้หวานจะใส่เป็นฝอยทอง ถ้าไส้เค็มจะใส่หน้ากุ้งผัดเค็มหวาน นอกจากขนมเบื้องไทยแล้วก็มีขนมเบื้องญวนด้วย สมัยเด็กๆซื้อกินบ่อยอร่อย ไส้แน่น คราวนี้ไปซื้อมากินมันไม่อร่อยเหมือนเมื่อก่อนแล้ว ไส้ก็น้อย เสียใจจัง
“เผือกหิมะเจ้นี”
ถนนตะนาว | เปิด-ปิด ทุกวัน 9:00-17:00
ก่อนจะเข้าในแพร่งสรรพศาสตร์ ฝั่งตรงข้ามซุ้มประตูวัง ริมถนนตะนาวมีร้านของกินที่ได้แวะคือ “เผือกหิมะเจ้นี” ความจริงเราไม่ชอบกินของหวานๆ ขนาดในโต๊ะจีนยังไม่กินเลย แต่เพื่อนคะยั้นคะยอให้ชิม เมื่อเพื่อนว่าเด็ดก็ต้องชิม เฮ้ย! มันอร่อยจริง ไม่หวานมาก กรอบนอก นุ่มใน กินตอนร้อนๆอร่อยสุด ถ้าซื้อไปฝากคนที่บ้าน ความอร่อยจะลดลง กรอบน้อยลง แต่ความกลมกล่อมหวานเค็มมันยังดี ขนาดไม่ชอบยังกินไป 2 ชิ้นได้เลย
“Piccolo Kafe”
ถนนตะนาว | เปิด-ปิด ทุกวัน 8:00-17:00 (ปิดวันพุธ)
ร้านกาแฟเล็กๆที่แอบอยู่ในซอกระหว่างอาคาร ชั้นบนเป็นห้องพัก ชั้นล่างเป็นร้านกาแฟ มีที่นั่งไม่มากนัก แต่ใช้พักหลบร้อนได้ กาแฟดี บรรยากาศสบายๆ ชื่อร้าน พิคโคโล่ ดันไม่สั่งพิคโลโล่มาชิม เอาไว้ค่อยไปใหม่
“บัวลอยเกตุแก้ว”
ถนนตะนาว | เปิด-ปิด ทุกวัน 9:00-19:00 (ปิดวันอาทิตย์)
ร้านบัวลอยที่เล็งไว้นานแล้วว่าอยากชิม แต่ร้านไม่มีที่นั่ง มีแต่ซื้อกลับบ้านอย่างเดียว กว่าจะได้โอกาสเหมาะที่ไม่ต้องตะลอนไปที่อื่นอีก ถึงได้ซื้อกลับไปชิม อร่อยดี เนื้อบัวลอยหนึบๆ ไม่หวานมาก
“ข้าวเหนียว ก.พานิช”
ถนนตะนาว | เปิด-ปิด ทุกวัน 7:00-17:30
ร้านข้าวเหนียวมูนชื่อเสียงโด่งดังมายาวนาน คือเกิดมาเราก็ได้ยินชื่อเสียงแล้ว ข้าวเหนียวของเขาจะหุงมาได้นุ่มนวลราดน้ำกะทิเค็มๆกินคู่กับมะม่วง หอมนุ่มมันอร่อยมาก สมัยเด็กๆก็คือซื้อข้าวเหนียวมูนมากินที่บ้าน แต่เมื่อข้าวเหนียวมะม่วงโด่งดังในหมู่นักท่องเที่ยว ตอนนี้จึงสั่งข้าวเหนียวมะม่วงนั่งกินกันหน้าร้านได้เลย ร้านจะอยู่ริมถนนตะนาว ฝั่งตรงข้ามกับแพร่งนรา
“ลูกชิ้นหมูปิ้งแพร่งนรา”
ถนนแพร่งนรา | เปิด-ปิด ทุกวัน 8:00-19:00
ร้านลูกชิ้นปิ้งที่ใครหลายคนบอกว่าเด็ดมาก อยู่ริมถนนตะนาวปากทางเข้าแพร่งนรา ปัจจุบันเป็นรุ่นลูกสวยปิ๊งยืนปิ้งลูกชิ้นหมู ลูกชิ้นลูกเล็กแต่เนื้อดี น้ำจิ้มก็อร่อย ไม้ละ 10 บาทมี 4 ลูก แพงอยู่นะแต่อร่อย
“บะหมี่แพร่งภูธร”
ถนนแพร่งภูธร | เปิด-ปิด ทุกวัน 8:30-16:00 เว้นวันอาทิตย์
ร้านบะหมี่เก่าแก่มากกว่า 70 ปีแล้ว เส้นสดทำเอง ลวกมากำลังดี มีทั้งบะหมี่ปู บะหมี่หมูแดง
“เกาเหลาสมองหมู ไทยทำ”
ถนนแพร่งภูธร | เปิด-ปิด ทุกวัน 7:00-14:00 เว้นวันอาทิตย์
ร้านที่เคยได้ยินมาแต่เด็กๆแต่บอกตรงๆไม่เคยกิน เพิ่งจะได้มาลองชิมก็ตอนนี้แหละ เป็นคนชอบกินเครื่องในแต่ไม่เคยกินสมอง! มันกินได้จริงๆเหรอ ต้องลอง ไปถึงตอนสายๆคนนั่งเกือบเต็มร้าน มองดูมีแต่ขาประจำทั้งนั้น มีเมนูเดียวคือเกาเหลา เขาจะถามว่าใส่ทุกอย่างไหม? ใส่สมองหมูไหม? บางคนบอกไม่เอาสมองก็มี มาทั้งทีเราจึงเอาทุกอย่าง ราคา 100 บาทนะ เกาเหลามาน้ำใส่กริ๊ก รสชาติดีจริง เครื่องในทุกอย่างดีมาก ถึงคราวสมองหมูที่ก้อนเล็กนิดเดียวเท่าช้อนก๋วยเตี๋ยว เขาใส่มาให้ 2 ก้อน เนื้อสัมผัสจะนิ่มๆเหมือนเต้าหู้ไข่หรือไข่ตุ๋น แต่จะมันๆหน่อย คำแรกยังโอเค คำสองจะเริ่มเลี่ยน ตักน้ำจิ้มราดหน่อยใช้ได้เลย (น้ำจิ้มที่ปรุงเองแบบเวลากินเกาเหลานั่นแหละ) ร้านเปิดมาตั้งแต่ปี 2500 โด่งดังมานาน ได้รับการการันตีจากหม่อมถนัดศรีด้วยป้ายเชลล์ชวนชิม และตอนนี้ก็ได้รับป้าย Michelin guide ไปแล้วด้วย ก่อนกลับเจอคุณป้าสุดจิตต์ ตำนานแห่งแพร่งภูธร แกออกมาพอดี ถามว่าแกอายุเท่าไหร่แล้ว แกว่า 84 แล้ว แกยังแข็งแรงไม่มีโรคภัยไข้เจ็บ พร้อมสำทับว่า กินสมองหมูน่ะดีนะ บำรุงร่างกาย บำรุงสมอง
“อุดมโภชนา”
ถนนแพร่งภูธร | เปิด-ปิด ทุกวัน 7:00-15:30 เว้นวันอาทิตย์
ร้านเก่าแก่อีกร้านในแพร่งภูธร จานเด็ดมีหลายอย่างมาก ข้าวหมูแดง หมูกรอบ ข้าวกระหรี่เนื้อ กระหรี่หมู ข้าวสตูว์เนื้อ-เอ็น และจานเสริม ปอเปี๊ยะสด ได้ลองชิมข้าวสตูว์เนื้อ-เอ็น กับปอเปี๊ยะสด ก็ถือว่าอร่อยดี
“นัฐพรไอศครีมรสไทย”
ถนนแพร่งภูธร | เปิด-ปิด ทุกวัน 8:00-17:00 เว้นวันอาทิตย์
เดินเที่ยวเล่นวนไปมาในแพร่ง ช่วงบ่ายๆต้องมานั่งพักหลบแดดกินไอศครีมที่ร้าน ณัฐพรไอศครีม ร้านไม่ได้ติดแอร์หรอกนะ แต่ได้ไอศครีมหวานๆเย็นๆแล้วมันชื่นใจ รสชาติดั้งเดิมคือ กะทิสด อร่อยหวานมันตามคาด ตอนนี้มีรสเพิ่มมาอีกเป็นสิบรส เช่น รสชาเขียว รสงาดำ รสมะม่วง เราชอบรสกะทิดั้งเดิม กับ รสงาดำที่แปลกหอมอร่อย ไอศครีมใส่เครื่อง 1-3 อย่างก็ 35 บาท ขายมาหลายสิบปีคนยังเต็มร้านเหมือนเดิม ไม่ใช่แค่คนไทยที่มาชิม แต่นักท่องเที่ยวก็มาต่อคิวกันตลอดเวลา ก็เพราะร้านเขาได้รับการแนะนำใน “Louise Vuitton City Guide” ด้วยนะเฟ้ย
ชิมได้แค่นี้ไม่ถึงครึ่งของอาหารอร่อยแถบแพร่งนี้เลย ด้านในเวิ้งของ 3 แพร่งก็มี ริมถนนตะนาวก็มีร้านเยอะแยะมาก หาโอกาสไปช้อปไปชิมกันก่อนที่บางร้านจะหายไป
ถนนตะนาวที่มีร้านค้าร้านอาหารตลอด 2 ฝั่งถนน
ถนนตะนาวยาวมาจากบางลำพู ผ่านถนนราชดำเนินที่สี่แยกคอกวัว ยาวมาถึงถนนบำรุงเมืองที่สี่กั๊กเสาชิงช้า
ทั้งสามแพร่งเดินวนไปมาถึงกันได้หมด ทั้งแพร่งสรรพศาตร์ แพร่งนรา และแพร่งภูธร ถ้าเดินเก่งๆ ก็เดินไปถึงเสาชิงช้า ไปวัดสุทัศน์ได้เลย แถวเสาชิงช้ามีร้านอร่อยๆอีกเพียบ อย่าง มนต์นมสดร้านดั้งเดิม ร้านเป็ดย่างนันฟ้า ร้านข้าวหมูแดงนายชุน ร้านมิตรโกหย่วน ร้านกาแฟโบราณโกปี๊เฮี้ยไถ่กี่ หรือเดินเที่ยวจนเย็นย่ำค่ำคืน จะขึ้น Rooftop bar เก๋ๆที่เปิดใหม่ตามสมัยนิยมก็มี
เรื่องเล่าคราวเดินทาง 
Leave a comment