Korat Cuesta มหัศจรรย์เขารูปอิโต้

โคราชเควสต้า มหัศจรรย์เขารูปอิโต้

ถ้าให้วาดรูปภูเขา จะวาดแบบเด็กน้อยหรือภาพวาดจากศิลปิน รูปพรรณสัณฐานของภูเขามักจะเป็นรูปทรงสามเหลี่ยมยอดแหลม ตอนที่ไปเยี่ยมเยือนไร่ของเพื่อนแถวอำเภอสีคิ้ว สะดุดตากับภูเขารูปทรงแปลกๆ จะเรียกว่าภูเขาทรงสามเหลี่ยมก็ไม่เชิง เพระเป็นสามเหลี่ยมแบบเอียงลาดไปข้างหนึ่ง และมีเหมือนๆกันหลายเขาด้วย ถามเพื่อนว่า “เขาหน้าตาแปลกๆนั่นเขาอะไร(วะ)” เพื่อนบอกว่า “เขาอีโต้” ก็ยังงงๆว่าทุกเขาชื่ออิโต้หรือไง เพื่อนบอกว่า ไม่ใช่ อันนั้นเขากระโดน อันนี้เขาพริก แต่ทั้ง 2 เขาคือเขาอิโต้ โอ๊ยยยย… งง เลยต้องมาหาข้อมูลเพิ่มเติมเอาเอง (เพราะไม่สามารถพึ่งพาไอ้เพื่อนได้)

ศัพท์ธรณีน่ารู้ : เขารูปอีโต้หรือเขาเควสตา (Cuesta)

เมื่อเอ่ยคำว่าเขาหรือภูเขา ทุกคนก็จะนึกถึงเขารูปสามเหลี่ยมที่มียอดแหลมตามลักษณะที่พบทั่วไป แต่ในทางธรณีวิทยาเรายังจำแนกรูปทรงเขาไว้อีกหลายรูปทรงอย่างเขาที่มีลักษณะด้านหน้าตั้งชัน ส่วนด้านท้ายลาดเอียงเทไปตามแนวระดับชั้นหิน ลักษณะคล้ายมีด”อีโต้” อาวุธคู่ใจของแก้วหน้าม้าตัวเอกในวรรคดีไทยที่โด่งดัง จึงเรียกเขารูปทรงลักษณนี้ว่า “เขาอีโต้” ส่วนคำว่าเควสตา (Cuesta) มาจากรากศัพท์ภาษาสเปนที่มีหมายถึงพื้นที่ลาดเอียง

ในพื้นที่อุทยานธรณีโคราชมีสถานที่ที่โดดเด่นของลักษณะภูมิประเทศเขาเควสตา ซึ่งตั้งอยู่ในบริเวณที่เรียกว่า ที่ราบสูงโคราช หรือภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทยในพื้นที่ลุ่มน้ำลำตะคองตอนกลางถึงตอนล่าง ทำให้อุทยานธรณีโคราชมีเอกลักษณ์แตกต่างจากพื้นที่อื่นๆ อย่างชัดเจน โดยบริเวณด้านตะวันตกเฉียงใต้ใกล้ขอบที่ราบสูงโคราชของหินทรายหมวดหินพระวิหารและหมวดหินภูพานที่ทนต่อการผุพังมากกว่าหมวดหินอื่นๆ จนเกิดเป็นเขาเควสตาหรือเขาอีโต้ 2 แนวคู่ขนานกัน จำนวนมากกว่า 20 ลูก ที่อยู่ในเขตอำเภอสีคิ้วและอำเภอสูงเนิน มีความสูงประมาณ 400-800 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง เช่น เขายายเที่ยง เขาขนานจิต เขากระโดน เขาสะเดา เป็นต้น ซึ่งเขาเหล่านี้เกิดจากลำตะคองไหลผ่านน้ำตะกอนกรวด ทราย ทรายแป้งและดินเหนียวทับถมในที่ราบหรือที่ราบลุ่มจนถึงอำเภอเฉลิมพระเกียรติ ทำให้เกิดภูมิประเทศเขา สลับหุบเขาเป็นแนวในทิศตะวันตกเฉียงเหนือ-ตะวันออกเฉียงใต้ นั่นเอง

FB : กรมทรัพยากรธรณี

สรุปว่าเขาอีโต้ไม่ได้ชื่อเขาอิโต้ แต่เป็นเขาที่มีรูปพรรณสัณฐานคล้ายมีดอิโต้ มุมมองจากหน้าไร่ของเพื่อน ที่หมู่บ้านหนองน้ำใส อำเภอสีคิ้ว จะมองเห็นเขากระโดนและเขาพริกเอียงเข้าหากันในมุมนี้ ซึ่งเราว่าสวยแปลกตาดีมาก

ถ้าอยากดูเทือกเขาอิโต้หลายๆเขา แนะนำขึ้นไปที่จุดชมวิว “ผายายเที่ยง” จะมองเห็นเขารูปอีโต้ได้แบบมุมกว้าง แถมมีเขื่อนลำตะคองเป็นฉากหน้าด้วย หรือจะไปที่ อ่างพักน้ำตอนบนของกฟผ.ก็จะได้มุมมองที่สวยกว่าไปอีก

จุดชมวิวเขายายเที่ยง

เขายายเที่ยงเองก็เป็นเขารูปอิโต้เหมือนกัน แต่ขึ้นไปบนจุดชมวิวจะมีมุมมองไปเห็นเทือกเขาเควสต้าได้หลายเขา และเห็นเขื่อนลำตะคองกับทางหลวงหมายเลข 2 ด้านล่างได้ด้วย

จุดชมวิวผายายเที่ยงจะเห็นเขาขนานจิตรกับเขื่อนลำตะคองได้ชัดมากใกล้มาก

โรงไฟฟ้าลำตะคองชลภาวัฒนา(อ่างพักน้ำตอนบนเขายายเที่ยง)

อ่างพักน้ำตอนบนเขายายเที่ยงเป็นพื้นที่ของการไฟฟ้าฝ่ายผลิต (กฟผ.) ใช้กักเก็บน้ำในการผลิตไฟฟ้าแบบสูบกลับ เป็นอ่างเก็บน้ำทรงสี่เหลี่ยมมีสันเขื่อนที่ให้คนเข้าไปเดินเล่น ไปปั่นจักรยานเล่น ได้รอบ แถมด้วยวิวแบบพาโนรามาของเทือกเขาเควสต้า กังหันลมใหญ่ยักษ์ 12 ต้น และอ่างเก็บน้ำลำตะคองด้านล่างกับทางหลวงหมายเลข 2 คดโค้งสวยงาม เป็นจุดท่องเที่ยวจุดหนึ่งบนเขายายเที่ยงที่บรรยากาศดีมากๆ ขับรถขึ้นไปมีที่จอดรถสะดวกสบาย มีจัดพื้นที่สำหรับขายอาหารแยกเป็นสัดส่วน มีที่เช่าจักรยาน มีเช่ารถไฟฟ้าขับเที่ยวรอบสันเขื่อนด้วย เหมาะพาพ่อแม่แก่เฒ่ามานั่งเล่น

โรงไฟฟ้าพลังน้ำแบบสูบกลับแห่งแรกของประเทศไทย ทำงานโดยการสูบน้ำจากอ่างเก็บน้ำของเขื่อนกรมชลประทาน ไปเก็บไว้ที่อ่างพักน้ำบนเขายายเที่ยง ในช่วงเวลาที่มีความต้องการใช้ไฟฟ้าน้อยหรือช่วงกลางคืนถึงเช้า และเมื่อมีความต้องการใช้ไฟฟ้าสูงในช่วงกลางวันถึงค่ำ จะปล่อยน้ำเพื่อผลิตไฟฟ้า และปล่อยลงอ่างเก็บน้ำเขื่อนลำตะคองเหมือนเดิม เริ่มดำเนินการก่อสร้างเมื่อปี พ.ศ. 2537 อ่างพักน้ำบนเขายายเที่ยงสร้างแบบหินถม ดาดด้วยยางมะตอยเพื่อป้องกัน เก็บกักน้ำได้ 10.3 ล้านลูกบาศก์เมตร ตัวอาคารโรงไฟฟ้าลำตะคองชลภาวัฒนา ถูกสร้างไว้ใต้ระดับผิวดินลึกกว่า 350 เมตร เป็นโรงไฟฟ้าใต้ดินแห่งแรกและแห่งเดียวในประเทศไทย ติดตั้งเครื่องกำเนิดไฟฟ้า จำนวน 2 เครื่อง ใช้กังหันน้ำแบบสูบกลับชนิด Vertical Shaft Francis Type มีกำลังการผลิตติดตั้งรวม 500 เมกะวัตต์ ซึ่งก่อสร้างแล้วเสร็จและนำไฟฟ้าเข้าสู่ระบบเมื่อปี พ.ศ.2547 นับเป็นโรงไฟฟ้าที่มีส่วนสำคัญในการเพิ่มกำลังผลิตในช่วงเวลาที่ความต้องการไฟฟ้าสูง ช่วยเพิ่มความมั่นคงในระบบไฟฟ้าในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้เกิดการพัฒนาอุตสาหกรรมในภูมิภาคนี้

https://www.egat.co.th/home/lamtakong-pp/

มีคำอธิบายการเกิดเขาเควสต้าอยู่บนแนวสันเขื่อนด้วย

รายชื่อเขารูปอิโต้เมื่อมองจากโรงไฟฟ้าลำตะคอง เขาขนานจิตร / เขาฟอด / เขาผาแดง / เขากระโดน / เขาพริก

เขื่อนลำตะคองกับ “เขาขนานจิตร”เขารูปอิโต้ที่อยู่ติดกับเขื่อน มองเห็นได้ชัดสุดจากบนเขายายเที่ยง

กังหันลมผลิตไฟฟ้าลำตะคองระยะที่ 2 ของการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) เป็นกังหันลมขนาดกำลังผลิตต้นละ 2 เมกะวัตต์ จำนวน 12 ต้น รวมกำลังผลิต 24 เมกะวัตต์ ทอดยาวตลอด 8 กิโลเมตร บนเขายายเที่ยง ตำบลคลองไผ่ อำเภอสีคิ้วนี้มีความพิเศษ เพราะไม่ได้จ่ายไฟฟ้าเข้าระบบเท่านั้น ยังทำงานร่วมกับเซลล์เชื้อเพลิง หรือเรียกว่า Wind Hydrogen Hybrid ซึ่งเป็น ‘แห่งแรกและแห่งเดียวในภูมิภาคเอเชีย’ ที่ใช้ระบบนี้ในการกักเก็บและจ่ายไฟฟ้า

www.egat.co.th/home/ไฮบริดกังหันลมลำตะคองเ/

เขารูปอิโต้กับกังหัน 12 ต้น

ตอนนี้มีอีกจุดที่มองเห็นเขารูปอิโต้ได้เยอะแบบรอบทิศเลยคือบน Motorway M6 หรือชื่อเต็มๆคือ ทางหลวงพิเศษระหว่างเมืองสายบางปะอิน-นครราชสีมา ซ้ายก็มีขวาก็มี ไม่รู้เลยว่าเขานั้นคือเขาอะไรบ้าง แต่บนนี้ห้ามจอดรถลงไปถ่ายรูปนะ

เขารูปอิโต้รอบทิศจากบนทาง M6

แนวเอียงของเขายายเที่ยง / เขื่อนลำตะคองกับเขาขนานจิต

แต่จุดชมเขารูปอีโต้ที่เห็นชัดเห็นใกล้กว่า ต้องไปที่อำเภอสูงเนิน ขึ้นไปที่ “วัดป่าภูผาสูง” มีจุดชมวิวเขารูปอิโต้ได้สวยๆ จากสีคิ้วต้องขับไปที่สูงเนินอีก 50 กม. ก็ยังไม่ได้ไป

Source : https://www.khoratcuesta.net/wat-pa-phu-pha-sung-geosite

ภูมิประเทศแบบเขารูปอีโต้นี้ เป็น 1 ใน 2 ของแหล่งธรณีวิทยาที่สำคัญของอุทยานธรณีโคราช (Korat Geopark) ที่ยูเนสโก (UNESCO) ประกาศให้เป็น “อุทยานธรณีโลก” (UNESCO Global Geopark) เมื่อวันที่ 17 พ.ค. 2566

สนใจเที่ยว อุทยานธรณีโลกโคราช (Korat Global Geopark) ดาวน์โหลดข้อมูลมาดูได้ > Download <