ตามล่าหาแสงเหนือที่มูร์มันสค์

Aurora Hunting in Murmansk, Russia

Mid Apr. 2023

จากมอสโกเมืองหลวงขึ้นไปทางตะวันตกเฉียงเหนือ 1,900 กม. ถ้านั่งรถไฟก็ใช้เวลาทั้งวันทั้งคืนกว่าจะถึง เราเลือกนั่งเครื่องภายในประเทศ ใช้เวลาประมาณ 2 ชม. จากมอสโกก็มาถึงสนามบินเล็กๆของเมืองมูมันสค์ จากอุณหภูมิหนาวน้อยๆ 10°C ที่มอสโก มาเจอกับอุณหภูมิติดลบ มีร่องรอยหิมะให้เห็นตั้งแต่สนามบิน พวกเราจะเที่ยวในแถบนี้ 4 วัน 4 คืน พักอยู่ที่ตัวเมืองมูร์มันสค์ ออกเที่ยวเมืองรอบๆในช่วงกลางวัน แล้วออกล่าแสงเหนือในช่วงกลางคืน

ตามล่าหาแสงเหนือ | Aurora Hunting

ภาพแสงสีเขียวมลังเมลืองบนท้องฟ้ายามค่ำคืน เป็นภาพที่คนอยู่ใกล้เส้นศูนย์สูตรอย่างเราๆ ไม่มีโอกาสจะได้เห็นกับตา ถ้าไม่ขวนขวายตะเกียกตะกายเดินทางไปให้ใกล้ขั้วโลก เพราะ Aurora เป็นปรากฏารณ์ธรรมชาติ มีความเกี่ยวเนื่องกับแนวขั้วโลก ดังนั้นจะพบเห็นแสงได้ในบริเวณแถบขั้วโลก ถ้าใกล้ขั้วโลกเหนือ ก็เรียกแสงเหนือ ถ้าใกล้ขั้วโลกใต้ก็เป็น แสงใต้ ตรงๆตัวเลย แต่ที่คนออกตามล่า(ดู)แสงเหนือกัน เพราะมีพื้นที่อยู่อาศัยอยู่ใกล้แถบขั้วโลกเหนือให้ไปเที่ยวกันได้ เช่น ไอซ์แลนด์ ประเทศยอดนิยมในการดูแสงเหนือ หรือ สวีเดน ฟินแลนด์ และรัสเซียทางตอนเหนือ อย่างเมืองมูร์มันสค์ ที่เราไป ส่วนขั้วโลกใต้ ไม่มีพื้นที่อยู่อาศัยให้นักท่องเที่ยวไปเที่ยวกันก็เลยไม่มีใครได้ไปดูแสงใต้

แสงขั้วโลกเกิดจากอนุภาคพลังงานสูงซึ่งถูกปลดปล่อยจากดวงอาทิตย์ขณะที่กำลังหมุน อนุภาคเหล่านี้เคลื่อนที่มากับลมสุริยะ มุ่งหน้าเข้าสู่ชั้นบรรยากาศโลก เนื่องจากสนามแม่เหล็กบนผิวโลก ในขณะที่อนุภาคเคลื่อนที่ผ่านชั้นบรรยากาศโลกที่ระดับความสูง 80-640 กิโลเมตรจากพื้นดิน จะชนกับโมเลกุลของก๊าซในชั้นบรรยากาศ และปลดปล่อยพลังงานออกมาในรูปของแสงที่ตามนุษย์มองเห็นได้

ที่มา : https://www.nstda.or.th/sci2pub/aurora-polaris/ (เพจสาระวิทย์อธิบายเข้าใจง่ายสุดแล้ว ถ้าอยากรู้ก็เข้าไปอ่าน)

เวปนี้ก็ดีแต่เป็นภาษาอังกฤษ https://capturetheatlas.com/what-are-the-northern-lights/ อธิบายละเอียดแต่เข้าใจได้

แสงเหนือมีหลายสี เขียว ชมพู แดง เหลือง ม่วง ขึ้นกับความสูงในการเกิดและความเข้มข้นของก๊าซไนโตรเจนและออกซิเจน สีที่เห็นกันบ่อยสุดก็คือ สีเขียว เป็นสีที่เกิดในช่วง 100-200 กม.จากพื้นโลก มีโมเลกุลของออกซิเจนเข้มข้น ถ้าเกิดในระยะมากกว่า 200 กม.ขึ้นไป ก็จะมีสีแดง เป็นต้น ใครเจอจังหวะที่ความเข้มแรง ได้เห็นหลายๆสี ก็ถือว่าโชคดีสุดๆ

บริเวณไหนที่สามารถเห็นแสงเหนือได้มาก

ชื่อว่าแสงเหนือ ประเทศที่มีโอกาสเห็นแสงเหนือก็ต้องอยู่ใกล้ขั้วโลกเหนือ เช่น ไอซ์แลนด์ ฟินแลนด์ สแกนดิเนเวีย โดยเฉพาะแถบแลปแลนด์ ทำความเข้าใจกันใหม่ก่อนว่า แลปแลนด์ | Lapland ไม่ได้อยู่ในประเทศฟินแลนด์ ต้องบอกว่าส่วนหนึ่งของฟินแลนด์อยู่ในเขตแลปแลนด์ต่างหาก เพราะแลปแลนด์เป็นเขตพื้นที่ในแถบยุโรปเหนือ ติดกับเขต Arctic circle ครอบคุลมพื้นที่ตอนเหนือของ นอรเวย์ สวีเดน ฟินแลนด์ และรัสเซีย เป็นที่อยู่อาศัยของชาวซามี่ | Sami ชนเผ่าดั้งเดิมในพื้นที่ แลปแลนด์มีภูมิประเทศเหมาะแก่การไปดูแสงเหนือ เราจึงเลือกไปที่ มูมันสค์ ทางตอนเหนือของรัสเซีย ด้วยเหตุผลง่ายๆคือ ค่าใช้จ่ายถูกกว่าที่อื่น

เราสามารถไปหาดูแสงเหนือเองได้ง่ายๆหรือไม่?

เคยอ่านเจอว่า แค่คุณโหลดแอพที่บอกค่า KP มา ว่าพื่นที่ๆจะไปที KP เท่าไหร่ ถ้า KP สูงๆ อย่าง 4-5 เราก็ไปได้เลย แค่เดินทางไปเมืองใกล้ๆขั้วโลกเหนือก็จะเห็นแสงเหนือ นั่นก็ไม่ถูกต้อง 100% ไม่แน่ว่าจะได้เห็น เพราะการจะเห็นแสงเหนือมีองค์ประกอบหลายอย่าง เช่น ทิศทาง ช่วงเวลา ทัศนวิสัย นอกจากนั้นต้องนึกถึงความปลอดภัยในจุดที่จะไปเฝ้าดูด้วย เพราะถ้าคุณอยู่ในเมืองที่มีแสงสว่างเยอะ ก็อาจจะมองไม่เห็น ความจริงแล้วแสงเหนือมีให้เห็นได้ตลอดเวลา เพียงแต่ช่วงกลางวันที่ฟ้าสว่างก็จะมองไม่เห็น เปรียบเทียบง่ายๆว่า คืนข้างขึ้นที่พระจันทร์สว่าง เราก็จะไม่เห็นดวงดาว ทั้งที่ดาวมันก็สว่างเหมือนเคยนั่นแหละ ดังนั้นคุณก็ต้องออกไปนอกตัวเมืองให้พ้นจากแสงสว่าง ความปลอดภัยจึงเป็นเรื่องสำคัญไม่น้อย

จะเห็นหรือไม่ อย่างน้อยควรได้ตามนี้

  1. สถานที่ : ใกล้ขั้วโลกเหนือ เช่น แถบแลปแลนด์ หรือยุโรปตอนเหนือ
  2. ช่วงเวลา : ประมาณ ตุลาคม-เมษายน คือช่วงฤดูหนาวที่มีกลางคืนนานกว่ากลางวัน จะมีช่วงเวลาให้เฝ้าดูได้นาน
  3. สภาพแวดล้อม : ท้องฟ้าเปิด และไม่มีแสงรบกวน จึงควรออกนอกตัวเมือง
  4. KP Index : เลือกช่วงที่ KP Index สูงๆ (ค่าบอกความเข้มของ aurora ในกรณีที่มองเห็น)
  5. บุญวาสนา และโชคชะตา

การถ่ายรูปแสงเหนือ

ไม่อยากเขียนเรื่องนี่เท่าไหร่นัก เพราะไม่มีความรู้เลย แต่ก็อ่านคำแนะนำจากหลายๆเวปและลองถ่ายออกมา ก็แค่พอใช้ได้ การตั้งค่ากล้องคือ ใช้ ISO 1600-3200 / Mode M / S 2”-4” / F กว้างสุดที่มี (ไม่ควรเกิน F4) และใช้ Manual Focus ซึ่งจะมองไม่เห็นและโฟกัสไม่ได้ หลายคนจึงแนะนำให้หมุนเลนส์ไปที่ infinity แต่มีเคล็ดนิดหน่อยว่าในอากาศหนาว ควรหมุนไว้ก่อน infinity หน่อยนึงเพราะในอากาศเย็นชิ้นเลนส์มันจะหดตัว (เขาว่างั้นนะ) ตั้งค่าแบบนี้เลย ไม่ต้องเข้าใจอะไรมาก กดชัตเตอร์ไปแล้วก็ดู ถ้ามันสว่างไปก็ลดเวลาถ่ายลงหน่อย ถ้ามืดไปก็เพิ่มเวลาขึ้นหน่อย แต่ยิ่งใช้เวลานาน แสงเหนือจะแผ่กระจาย ถ้าชอบแสงเหนือเป็นสายเป็นเส้นก็ใช้เวลาให้น้อยลง หรือจะปรับค่า ISO ก็ได้ ประมาณนั้น

ส่วนการถ่ายรูปแสงเหนือด้วยมือถือ ต้องใช้มือถือที่มีโหมด Pro และควรมีขาตั้งกล้อง ตั้งค่าคล้ายๆกล้อง ต้องทดลองดู หรือถ่ายเป็นคลิปก็ได้ถ้ามือถือเลนส์ดีๆ ถ่ายได้ในระดับน่าพอใจ

สิ่งที่ต้องเข้าใจอีกอย่างคือ เราจะไม่ได้เห็นแสงบนฟ้าสีเขียวมลังเมลืองเมื่อแหงนมองท้องฟ้า แต่จะเห็นเป็นแถบขาวๆเหมือนทางช้างเผือก แต่จะปรากฏเป็นสีในกล้องถ่ายรูป จึงต้องมีประสบการณ์ในการมองว่าตอนนี้มีแสงเหนือเกิด (หลังจากวันแรก เราก็พอมองออกแหละ) ยกเว้นว่าเจอแสงเหนือแบบ KP สูงมากๆ จะมองเห็นเป็นสีขึ้นบนฟ้าได้เลยเหมือนกัน

เราออกล่าแสงเหนือ 3 คืน ในแต่ละคืนดูค่า KP จากแอพแล้ว KP อยู่ประมาณ 2 – 3 – 4 ซึ่งไม่ได้เป็น KP index ที่สูงนัก ต้อง KP 4 หรือ 5 ถึงจะเรียกว่าค่าสูง ซึ่งแสงจะเข้มมาก น่าจะอลังการงานสร้างมาก ช่วงที่เราไปคือ ช่วงกลางเดือนเมษายน ถือว่าเป็นช่วงท้ายฤดูล่าแสงเหนือแล้ว เพราะกำลังจะเข้าฤดูใบไม้ผลิ และฤดูร้อนแล้ว พระอาทิตย์ตก 22:30 กว่าจะมืดสนิทก็ห้าทุ่มกว่า พอตี 2 แสงก็เริ่มมาแล้ว เหลือเวลาให้ล่าแสงเหนือไม่กี่ชั่วโมง แต่เราก็ได้เจอแสงเหนือทั้ง 3 คืน

1

คืนแรก เราออกกันตอน 23:00 มีสมาชิกทั้งคนไทยและรัสเซียรวม 7 คน นั่งรถจากตัวเมืองมูร์มังส์ไปนอกเมืองประมาณ 45 นาที ไกด์อดัมก็จอดรถ บอกว่าลงมารอดูได้แล้ว ไกด์อดัมก็อาศัยดูแอพและประสบการณ์ มีแสงเหนือออกมาพอสมควรเลย ถ่ายรูปกันสนุกสนาน ไกด์ถ่ายรูปลูกทัวร์กับแสงเหนือให้ด้วย คืนนี้ถือว่าโชคดี เจอเร็ว ออกเยอะ และแสงเข้มพอสมควร อากาศก็ชิลๆ -8°C แค่นั้นเอง – -“

ถ่ายภาพแสงเหนือครั้งแรกในชัวิต ตั้งค่าตามที่อ่านมานั่นแหละ แสงสีพอได้อยู่นะ แต่ความคมชัดยังไม่ดี กล้อง Nikon Zfc + Lens Zigma 10-20 mm. F 4-5.6 กล้องใหม่แต่เลนส์เก่ามาก มีแค่นี้แหละ

อยู่กันริมถนนแบบนี้เลย

มือถือสเปคต่ำสุด Iphone 12 mini ไม่มีโหมด pro ด้วยซ้ำ ถ่ายออกมาไม่เลวนะ (ไม่ได้ปรับแสงสีเพิ่ม)

รูปจากมือถือเพื่อนสเปคสูงกว่าของเรา Iphone 14 pro max ออกมาแสงสีสวยเลย

ฝีมือไกด์อดัม ถ่ายรูปให้ลูกทัวร์ทุกคน สาวรัสเซียนางสวยนะ แต่เบลอหน้าให้นางหน่อยกลัวโดน PDPA แหะๆ (Camera : Sony Alpha7S)

ไกด์อดัมกับชุดสะท้อนแสง ที่นึกว่ามาขุดถนน

2

คืนที่ 2 เปลี่ยนเป็นไกด์เดนิส มีสมาชิกไทยและรัสเซีย 8 คน เต็มรถตู้พอดี วันนี้ดวงไม่ค่อยดี วนหาอยู่นาน แสงไม่โผล่ นอนรอในรถกันจนหลับ ไกด์เดนนิสมาเรียกให้ลงไปดูตอนตี 1 กว่าเกือบตี 2 แล้ว และแสงออกน้อยมาก แต่มีจังหวะที่แสงเข้ม ออกสีชมพูม่วงแซมสีเขียวมาด้วย สวยอยู่เหมือนกัน แต่ถ่ายรูปกันได้ไม่นานเพราะใกล้สว่างแล้ว

รอนานจนหลับ ไกด์เดนิสมาปลุกตื่นมางัวเงียสุดๆ คว้าไอโฟนมาถ่าย จับสีได้บางๆ แต่มีสีม่วงอมชมพูด้วย

คืนที่ 2 นี่ออกน้อย แต่เราว่ามันก็สวยใช้ได้อยู่นะ

ไกด์เดนิสถ่ายรูปสวยมาก เสียดายว่าคืนที่ออกล่าแสง มันออกน้อยไปหน่อย แต่ไกด์มีความตั้งใจและความพยายามมาก ลูกทัวร์หลับเกลี้ยงเลย ไกด์เฝ้าแสงยันตี 2

3

คืนที่ 3 คืนสุดท้าย เหลือเรา 2 คนที่ออกล่าแสงเหนือ เราก็ไปกับไกด์อดัม ซึ่งอดัมบอกว่าเราเป็น 2 คนสุดท้ายของฤดูกาลเลย จากนี้เขาไม่เปิดทัวร์ดูแสงเหนือแล้วเพราะเหลือเวลากลางคืนน้อย จนกลัวว่าลูกทัวร์จะไม่เห็น เหลือแค่ 2 คนไกด์เลยเอารถส่วนตัวมารับตอนห้าทุ่ม ขับรถออกไปทางเดิมที่ไปวันแรก ไม่ถึงเที่ยงคืน อดัมก็ชี้ให้ดูว่าเจอแล้ว รีบเลี้ยวรถเข้าหาถนนเงียบๆ ลงรถแล้วแหงนหน้าดู โอ้โห… วันนี้แสงออกเต็มฟ้า ออกเยอะพาดข้ามหัวไปมา เยอะจนถ่ายรูปไม่ถูก ฝีมือก็ไม่มีเท่าไหร่ด้วย อดัมบอกว่าวันนี้ออโรร่าสวยมาก ทั้งไกด์ทั้งเราถ่ายรูปกันสนุกสนาน นับว่าเป็นการปิดฤดูกาลล่าแสงเหนือที่ดีของไกด์และของเรา คืนนี้แสงเหนือแรงและเยอะ จนสามารถเห็นได้จากในตัวเมือง อดัมเอารูปให้ดูว่ามีคนในเมืองถ่ายรูปจากคอนโดมาสีเขียวสวยเต็มฟ้าเลย

คืนที่ 3 แสงออกเข้มมาก จนแหงนหน้ามองเห็นสีเขียวบนฟ้าได้เลย มือถือถ่ายได้เข้มประมาณนี้เลย

คืนสุดท้ายประทับใจที่สุด รูปที่ถ่ายมาไม่สวยเท่าตาเห็น (ตั้งค่าเหมือนๆเดิมแหละ แอบคิดว่าถ่ายเก่งขึ้น หรือเพราะมันออกเยอะเลยถ่ายง่ายก็ไม่รู้)

ไกด์อดัม ขยันขันแข็งในการถ่ายรูปให้เราเหมือนเดิม ยิ่งไปกันแค่ 2 คน ฮียิ่งถ่ายให้อย่างสนุกสนาน แค่ถ่ายรูปแสงเหนือเรายังไม่ค่อยได้เรื่องเลย ให้ถ่ายรูปคนกับแสงเหนือยิ่งไปกันใหญ่ กะแสงไม่ถูก รูปคนจึงมีแต่ที่อดัมถ่ายให้ รูปนี้ลองกดมาดูตอนอดัมจัดแสงถ่ายคน ก็ได้รูปประมาณนี้

การมาดูแสงเหนือใช้เวลาแต่ช่วงกลางคืน ช่วงกลางวันก็เลือกได้เลยว่าอยากทำอะไร บางคนอาจจะเหนื่อย ง่วงนอน ไม่อยากทำอะไร แค่อยู่ในเมืองเที่ยวเล่น ชมวิว อะไรไปก็ได้ แต่ไหนๆมาไกลขนาดนี้แล้ว เราก็เลยเลือกซื้อทัวร์แบบเต็มๆไปเลย คือกลางวันเที่ยว กลางคืนล่าแสงเหนือ ขอบอกว่าเหนื่อยและง่วงมาก แต่คิดว่าคุ้มค่าตั๋วเครื่องบิน ไว้กลับไปนอนที่บ้าน

➡️ อ่านเรื่องเที่ยว Murmansk & Around 4 วัน [City tour Murmansk / Khibiny Mt. / Teriberka / Sami Village] >> เที่ยวใกล้ขั้วโลกที่มูร์มันสค์ <<

🟥 อ่านเรื่องเที่ยวมอสโก 2 วัน >> 2 Days in Moscow <<

Website Built with WordPress.com.

Up ↑

%d bloggers like this: